Cemal Külünkoğlu 

1. (1-3) Hâ Mîm. Bu Kitab`ın indirilişi, mutlak güç sahibi, (her şeyi) hakkıyla bilen, günahları bağışlayan, tövbeleri kabul eden, azabı ağır ve lütfu sınırsız olan Allah tarafındandır. Ondan başka ilah yoktur, dönüş O`nadır.

2. (1-3) Hâ Mîm. Bu Kitab`ın indirilişi, mutlak güç sahibi, (her şeyi) hakkıyla bilen, günahları bağışlayan, tövbeleri kabul eden, azabı ağır ve lütfu sınırsız olan Allah tarafındandır. Ondan başka ilah yoktur, dönüş O`nadır.

3. (1-3) Hâ Mîm. Bu Kitab`ın indirilişi, mutlak güç sahibi, (her şeyi) hakkıyla bilen, günahları bağışlayan, tövbeleri kabul eden, azabı ağır ve lütfu sınırsız olan Allah tarafındandır. Ondan başka ilah yoktur, dönüş O`nadır.

4. Allah`ın ayetleri hakkında inkârcılardan başkası tartışmaya girişmez. Onların şehirlerde (rahatlıkla) gezip dolaşmaları seni aldatmasın.

5. Onlardan önce Nuh`un kavmi ve bunlardan sonraki topluluklar da (peygamberleri) yalanlamıştı. Her ümmet kendi peygamberini yakalayıp cezalandırmaya (öldürmeye) azmetmişti. Hakkı yok etmek için batıl şeyler ileri sürerek tartışmışlardı. Bu yüzden onları kıskıvrak yakaladım. Benim cezalandırmam nasılmış (gördüler)!

6. Böylece Rabbinin, hakikati inkâra şartlanmış olanlar hakkındaki, “Onlar cehennemliklerdir” sözü gerçekleşti.

7. (Allah`ın) kudret tahtının bilgisini içlerinde taşıyan ve ona yakın olan (melek)ler, Rablerinin sınırsız ihtişamını hamd ile yüceltirler. O`na iman ederler ve mü`minler için bağışlanma dilerler (ve onlar için şöyle dua ederler) “Ey Rabbimiz! Senin rahmetin ve ilmin her şeyi kuşatmıştır. O hâlde tevbe edip senin yoluna uyanları bağışla ve onları cehennem azabından koru!”

8. “Ey Rabbimiz! Onları da, onların babalarından, eşlerinden ve soylarından iyi olanları da, kendilerine vaad ettiğin ebedi cennetlerine koy! Şüphesiz ki sen üstün kudret, tam hüküm ve hikmet sahibisin.”

9. “Onları kötülüklerden koru! Sen o gün kimi kötülüklerden korursan, o gün muhakkak ona rahmet etmiş olursun. İşte bu büyük kurtuluştur.”

10. (Cehenneme giren) İnkârcılara şöyle seslenilir “Allah`ın gazaplanması, elbette sizin kendi kendinize gazaplanmanızdan daha büyüktür. Çünkü siz, imana çağrıldığınız zaman inkâr ediyordunuz.”

11. (Onlar da) şöyle derler “Ey Rabbimiz! Bizi iki defa öldürdün, iki defa da dirilttin. Günahlarımızı kabulleniyoruz. Şimdi (bu ateşten) bir çıkış yolu var mı?”

12. Onlara şöyle cevap verilir “Bu hale düşmenizin sebebi, Allah`ın birliğine inanmaya çağırıldığınızda reddederdiniz. Ama O`na ortak koşulduğunda (O`ndan başkalarına tanrısal nitelikler yüklendiğinde onlara) inanırdınız. Artık şimdi hakkınızdaki karar o çok ulu ve yüce olan Allah`a aittir.”

13. O (Allah), (varlığına ve büyüklüğüne delalet eden) âyetlerini size gösteriyor ve sizin için gökten rızık indiriyor. (Bunlardan) ancak O`na yönelen düşünüp ibret alır.

14. O hâlde, inkârcılar hoşlanmasalar da siz, dini yalnız Allah`a has kılarak O`na dua (ve ibadet) edin.

15. Dereceleri yükselten, arşı sahibi (Allah), buluşma gününün (kıyametin) dehşetini haber vermek için kullarından dilediği kimseye emrinden ruh (melek) indirir.

16. O gün onlar, (kabirlerinden dışarı) çıkarlar. Onların hiçbir şeyi Allah`a gizli kalmaz. (Allah onlara şöyle hitap eder) “Bugün hükümranlık kimindir? Tek olan, her şeyi kudret ve hâkimiyeti altında tutan Allah`ındır.”

17. O gün herkes, ne yapmış ise onun karşılığını alır, o gün kimseye haksızlık edilmez. Muhakkak ki Allah hesapları pek çabuk görendir.

18. Yaklaşmakta olan (kıyamet) günü konusunda onları uyar! O gün yürekler gırtlaklara kadar gam ve tasa ile dolmuştur. Zalimlerin (onları azaptan kurtaracak) ne yakın bir dostu, ne de (sözü) dinlenir bir şefaatçisi vardır.

19. (Allah,) gözlerin art niyetli bakışını da, kalplerin gizlediği şeyleri de bilir.

20. Allah, hak ve adaletle hükmeder. O`ndan başka yalvarıp taptıkları varlıklar ise hiçbir hüküm veremezler. Şüphesiz Allah her şeyi işiten, her şeyi görendir.

21. Onlar yeryüzünde dolaşıp kendilerinden önce yaşamış olan inkârcıların sonunun ne olduğunu görmediler mi? Onlar, (kendilerinden) daha güçlüydüler ve yeryüzünde daha derin izler bırakmışlardı. Ama Allah, onları günahları sebebiyle yakaladı da kendilerini Allah`ın azabından koruyacak hiç kimse bulunmadı.

22. Çünkü onlar öyle kimselerdi ki, peygamberleri onlara açık belgelerle gelirdi de onu inkâr ederlerdi. Bu yüzden Allah onları (azapla) yakaladı. Şüphesiz O, kuvvetli olandır, cezalandırması şiddetlidir.

23. (23-24) Andolsun, Musa`yı da ayetlerimizle ve apaçık bir kanıtla Firavun`a, (Veziri) Haman`a ve Karun`a göndermiştik de onlar şöyle demişlerdi “(Bu) tam yalancı bir sihirbazdır!”

24. (23-24) Andolsun, Musa`yı da ayetlerimizle ve apaçık bir kanıtla Firavun`a, (Veziri) Haman`a ve Karun`a göndermiştik de onlar şöyle demişlerdi “(Bu) tam yalancı bir sihirbazdır!”

25. (Musa) onlara, tarafımızdan gerçeği getirince “Onunla beraber iman edenlerin oğullarını öldürün, kızlarını hayatta bırakın” dediler. Fakat inkârcıların tuzağı/planı hep boşa çıkmıştır.

26. Firavun dedi ki “Bırakın beni, şu Musa`yı öldüreyim de (var olduğunu iddia ettiği) Rabbine yalvarıp dursun! Çünkü ben onun, dininizi değiştireceğinden yahut yeryüzünde bozgunculuk çıkaracağından korkuyorum!”

27. Musa da “Ben, hesap gününe inanmayan her kibirliden, benim de Rabbim sizin de Rabbiniz olan Allah`a sığınırım” dedi.

28. Firavun ailesinden imanını gizleyen bir adam da şöyle dedi “Bir adamı, Rabbim Allah dediği için öldürecek misiniz? Hâlbuki o size Rabbinizden delillerle gelmiştir. Buna rağmen o eğer bir yalancı ise yalanı kendi aleyhinedir. Fakat eğer doğru söyleyen ise, (o zaman da) size vaadettiklerinin bir bölümü size isabet eder. Şüphe yok ki Allah (kötü niyeti yüzünden) aşırı giden yalancıyı doğru yola çıkarmaz.”

29. (O adam dedi ki) “Ey kavmim! Bugün yeryüzüne hâkim kimseler olarak iktidar ve saltanat sizindir. Ama başımıza geldiğinde bizi, Allah`ın azabından kim kurtarır?” Firavun da şöyle dedi “Ben size kendi görüşümden başkasını uygun görmüyorum ve ben size ancak doğru yolu gösteriyorum.”

30. (30-31) İman etmiş olan (o kimse) dedi ki “Ey kavmim! Doğrusu ben Nuh kavminin, Ad, Semûd ve onlardan sonra gelen toplulukların (peygamberleri yalanlamaları yüzünden) başlarına gelen (azap) gününün sizin de başınıza gelmesinden korkuyorum! (Kul kendine zulmetmedikten sonra,) Allah, kullarına asla zulmetmek istemez.”

31. (30-31) İman etmiş olan (o kimse) dedi ki “Ey kavmim! Doğrusu ben Nuh kavminin, Ad, Semûd ve onlardan sonra gelen toplulukların (peygamberleri yalanlamaları yüzünden) başlarına gelen (azap) gününün sizin de başınıza gelmesinden korkuyorum! (Kul kendine zulmetmedikten sonra,) Allah, kullarına asla zulmetmek istemez.”

32. (32-33) “Ve ey kavmim! Doğrusu ben sizin için o feryat (edeceğiniz) ve arkanıza dönüp kaçmaya çalışacağınız günden korkuyorum. (O gün) sizi, Allah`(ın azabın)dan kurtaracak kimse yoktur. Allah, kimi (yaptıkları yüzünden) sapıklığa bırakırsa artık onu doğru yola iletecek de yoktur.”

33. (32-33) “Ve ey kavmim! Doğrusu ben sizin için o feryat (edeceğiniz) ve arkanıza dönüp kaçmaya çalışacağınız günden korkuyorum. (O gün) sizi, Allah`(ın azabın)dan kurtaracak kimse yoktur. Allah, kimi (yaptıkları yüzünden) sapıklığa bırakırsa artık onu doğru yola iletecek de yoktur.”

34. Bundan önce size delillerle Yusuf gelmişti. O zaman da onun size getirdiği hakikatte şüphe edip durmuştunuz. Nihayet o ölünce de “Bundan sonra Allah asla peygamber göndermez” demiştiniz. İşte Allah, aşırı giden şüpheci kimseleri böyle sapıklıkta bırakır.

35. Bunlar, Allah`ın ayetleri üzerinde kendilerine gelmiş bir delil bulunmadan tartışırlar. Bu Allah katında da, inananların yanında da öfkeyi artırır. Allah büyüklük taslayan her zorbanın kalbini işte böyle mühürler.

36. (36-37) Firavun (alayla) dedi ki “Ey Haman! Benim için yüksek bir kule yap. Belki ben o yollara, (yani) göklerin yollarına erişirim de Musa`nın ilahına çıkıp görebilirim. Çünkü ben onu (Musa`yı, peygamberlik davasında) yalancı sanıyorum. İşte böylece yaptığı kötü iş, Firavuna süslü gösterildi ve o yoldan çıkarıldı. Firavun`un hilesi hüsrana uğramaktan başka bir şeye yaramadı.

37. (36-37) Firavun (alayla) dedi ki “Ey Haman! Benim için yüksek bir kule yap. Belki ben o yollara, (yani) göklerin yollarına erişirim de Musa`nın ilahına çıkıp görebilirim. Çünkü ben onu (Musa`yı, peygamberlik davasında) yalancı sanıyorum. İşte böylece yaptığı kötü iş, Firavuna süslü gösterildi ve o yoldan çıkarıldı. Firavun`un hilesi hüsrana uğramaktan başka bir şeye yaramadı.

38. O inanan kimse dedi ki “Ey kavmim! Bana uyun ki, sizi doğru yola ileteyim!”

39. Ey kavmim! “Bu dünya hayatı gelip geçici bir eğlenceden başka bir şey değildir. Ahiret (hayatı) ise ebedî olarak kalınacak yerdir.”

40. “Kim bir kötülük yaparsa, ancak onun kadar ceza görür. Kadın veya erkek, kim, mü`min olarak doğru ve yararlı iş yaparsa, işte onlar cennete girecek ve orada onlara hesapsız rızık verilecektir.”

41. “Ey kavmim! Nedir bu başıma gelen? Ben sizi kurtuluşa çağırıyorum, siz ise beni ateşe çağırıyorsunuz!”

42. “Siz beni Allah`ı inkâr etmeye ve bilmediğim bir şeyi O`na ortak koşmaya çağırıyorsunuz. Ben ise, güçlü olan, çok bağışlayan Allah`a çağırıyorum!”

43. “Sizin beni çağırdığınız şeyin ne dünyada, ne de ahirette davete değer hiçbir tarafı yoktur. Kuşkusuz dönüşümüz Allah`adır. Şüphesiz, aşırı gidenler cehennemliklerin ta kendileridir!”

44. “Benim size söylediklerimi yakında hatırlayacaksınız. Ben işimi Allah`a havale ediyorum. Şüphesiz Allah kullarını görendir.”

45. Allah o (mü`min adam)ı, ötekilerin kurdukları tuzakların kötülüklerinden korudu. Firavun`un adamlarını ise kötü azap kuşattı.

46. Onlar sabah akşam (kabir aleminde kıyamete kadar) ateşin karşısına getirilirler. Kıyamet çattığı gün “Firavun`un adamlarını azabın en ağırına sokun!” denir.

47. Ateşin içinde birbirleriyle tartışırlarken, zayıf olanlar, büyüklük taslayanlara “(Dünyada iken) biz size uymuş kimselerdik. Şimdi şu ateşin bir kısmını üzerimizden kaldırabilir misiniz?” derler.

48. Büyüklük taslayanlar ise şöyle diyecekler “Biz hepimiz ateşin içindeyiz (Biz kurtarabilseydik zaten kendimizi kurtarırdık). Şüphesiz Allah, kullar arasında böyle hüküm vermiştir.”

49. Ateşte olanlar cehennem bekçilerine “Rabbinize yalvarın da (hiç değilse) bir gün bizden azabı hafifletsin” derler.

50. (Cehennem bekçileri) derler ki “Size peygamberleriniz açık mucizeler getirmemiş miydi?” Onlar, “Evet, getirmişti” derler. (Bekçiler) “Öyleyse kendiniz yalvarın” derler. Şüphesiz inkârcıların yalvarışı boşunadır.

51. Biz peygamberlerimize ve inananlara hem dünya hayatında hem de şahitlerin şahitlik edecekleri günde (kıyamette) elbette yardım edeceğiz.

52. O gün zalimlere mazeretlerinin hiçbir faydası olmayacaktır. Onların payına her türlü iyilikten yoksun bırakılma ve korkunç bir yerleşim yeri (cehennem) düşecektir.

53. (53-54) Andolsun ki biz, Musa`ya doğru yolu gösteren rehberi (Tevrat`ı) verdik ve İsrailoğullarına da o Kitab`ı miras bıraktık. O, akıl sahipleri için bir öğüttür ve doğruluk rehberidir.

54. (53-54) Andolsun ki biz, Musa`ya doğru yolu gösteren rehberi (Tevrat`ı) verdik ve İsrailoğullarına da o Kitab`ı miras bıraktık. O, akıl sahipleri için bir öğüttür ve doğruluk rehberidir.

55. (Ey Muhammed!) Sıkıntılara karşı sabırlı ol! Allah`ın vaadi şüphesiz gerçektir. Günahların için bağışlanma dile! Rabbinin şanını sabah akşam yücelt.

56. Allah`ın ayetleri hakkında, kendilerine gelmiş bir delilleri olmaksızın tartışanlar var ya, bu onların içlerindeki asla ulaşamayacakları bir büyüklük taslamadan başka bir şey değildir. Sen (onların şerrinden) Allah`a sığın. Şüphesiz O, (her şeyi) hakkıyla işitendir, (her şeyi) hakkıyla görendir.

57. Elbette göklerin ve yerin yaratılması, insanların yaratılmasından daha büyük bir şeydir. Fakat insanların çoğu (bunu) bilmezler.

58. Kör ile gören bir olmaz. İman edip doğru ve yararlı işler yapanlarla kötülük üretenler de bir değildir. (Çok düşünmeniz gerekirken) ne kadar az düşünüyorsunuz!

59. Kıyamet günü mutlaka gelecektir, bunda hiç şüphe yoktur. Fakat insanların çoğu buna inanmazlar.

60. Rabbiniz şöyle dedi “Bana dua edin, duanıza cevap vereyim! Bana kulluk etmeyi kibirlerine yediremeyenler aşağılanmış bir hâlde cehenneme gireceklerdir.”

61. İçinde dinlenesiniz diye geceyi, göz açıcı bir aydınlık olarak da gündüzü sizin için yaratan Allah`tır. Gerçekten Allah insanlara karşı lütuf sahibidir. Buna rağmen insanların çoğu şükretmezler.

62. İşte sizin Rabbiniz, her şeyi yaratan Allah`tır. O`ndan başka ilah yoktur. Öyle ise nasıl oluyor da bu gerçeği kabul etmekten vazgeçiyorsunuz?

63. İşte, Allah`ın ayetlerini inkâr etmekte olanlar da böyle döndürülüyorlar.

64. Allah, O`dur ki sizin için yeri bir karargâh, göğü de bir bina yaptı. Size (birbirinin aynısı olmayan) şekil verdi ve sonra şeklinizi de güzel yaptı. Size temiz ve helal nimetlerden rızık verdi. İşte bu Allah, sizin Rabbinizdir. Âlemlerin Rabbi olan Allah ne yücedir!

65. O, daima diridir. O`ndan başka ilah yoktur. Öyleyse dini yalnızca kendisine halis kılanlar olarak O`na dua edin (dualarınızda başkalarını araya sokmayın). Her türlü övgü âlemlerin Rabbi olan Allah`a mahsustur!

66. De ki “Rabbimden bana apaçık deliller gelince, Allah`ı bırakıp da taptıklarınıza kulluk etmem bana yasaklandı ve bana, âlemlerin Rabbine teslim olmam emredildi.”

67. Sizi (ilk insanı) topraktan, sonra (her birinizi) sperm damlasından, sonra kan pıhtısından (embriyodan) yaratan; sonra bir bebek olarak (sizi dünyaya çıkaran), sonra erginlik çağına ulaşmanız, sonra da yaşlanmanız için size belli bir ömür veren O`dur. Sizden kiminizin daha önce hayatına son verir, kiminizin ömrünü belli bir vadeye kadar uzatır. Umulur ki (bunları düşünerek) aklınızı kullanırsınız!

68. O, yaşatandır ve öldürendir. Bir şeye karar verdiğinde, ona sadece “Ol” der, o da oluverir.

69. Allah`ın ayetleri hakkında mücadele edenleri görmüyor musun? Nasıl oluyor da haktan vazgeçiriliyorlar?

70. Kitabı (Kur`an`ı) ve peygamberlerimizle gönderdiklerimizi yalanlayanlar, (yaptıklarının yanlış olduğunu) yakında bilecekler!

71. (71-72) Boyunlarında demir halkalar ve zincirler olduğu hâlde kaynar suda sürüklenecekler, sonra da ateşte yakılacaklardır.

72. (71-72) Boyunlarında demir halkalar ve zincirler olduğu hâlde kaynar suda sürüklenecekler, sonra da ateşte yakılacaklardır.

73. (73-74) Sonra onlara “Sizin şirk koştuklarınız nerede?” denecek. Onlar da “Bizden uzaklaştılar. Hayır, demek ki, biz önceleri hiçbir şeye tapmıyormuşuz (taptıklarımız bir hiçmiş)” derler. Allah, inkârcıları işte böyle sapıklıkta bırakır.

74. (73-74) Sonra onlara “Sizin şirk koştuklarınız nerede?” denecek. Onlar da “Bizden uzaklaştılar. Hayır, demek ki, biz önceleri hiçbir şeye tapmıyormuşuz (taptıklarımız bir hiçmiş)” derler. Allah, inkârcıları işte böyle sapıklıkta bırakır.

75. Bu durum, sizin yeryüzünde haksız yere şımarmanızdan ve böbürlenmenizdendir.

76. Onlara “Ebedî kalmak üzere cehennem kapılarından girin. Büyüklük taslayanların yeri ne kötüdür” (denir).

77. (Ey Resulüm! İnkârcıların eziyetlerine ve hakka direnmelerine) sabret. Elbette Allah`ın verdiği (azap) sözü gerçektir. Artık onlara vaad ettiğimiz azabın bir kısmını sana göstersek de yahut seni (vefat ettirerek) kendimize alsak da muhakkak onlar bize döndürüleceklerdir.

78. Andolsun, senden önce de peygamberler gönderdik. Onlardan sana anlattıklarımız da var, anlatmadıklarımız da. Hiçbir peygamber, Allah`ın izni olmadan bir mucize gösteremez. Allah`ın emri gelince de hak yerine getirilir. İşte o zaman Allah`ın ayetlerini boşa çıkarmağa çalışanlar, hüsrana uğrarlar.

79. Allah O`dur ki, bir kısmına binesiniz, bir kısmından da yiyesiniz diye sizin için hayvanları yarattı.

80. Onlarda sizin için daha birçok faydalar da vardır. Ayrıca içinizden hissettiğiniz bir ihtiyacı onlara binerek ve yükünüzü yükleyerek giderirsiniz. Onlarla ve gemilerle taşınırsınız.

81. Allah böylece size kudretinin delillerini gösteriyor. Artık Allah`ın hangi ayetlerini inkâr edebilirsiniz?

82. Onlar hiç yeryüzünde dolaşıp kendilerinden önce yaşamış olanların sonunun ne olduğuna bakmazlar mı? Onlar kendilerinden daha kalabalık ve daha güçlüydüler ve yeryüzünde daha derin izler bırakmışlardı fakat başarılarının kendilerine hiçbir faydası olmadı.

83. Peygamberleri onlara apaçık deliller getirince, sahip oldukları bilgi ile şımardılar (ve onları alaya aldılar). Sonunda alaya almakta oldukları şey kendilerini sarıverdi.

84. Ve sonra, verdiğimiz cezayı (apaçık) gördüklerinde “Tek olan Allah`a inandık ve O`na ortak koştuğumuz şeyleri inkâr ettik!” dediler.

85. Fakat azabımızı gördükleri zaman inanmaları, kendilerine bir fayda vermedi. Bu, Allah`ın kulları hakkında eskiden beri yürürlükte olan kanunudur. İşte orada inkârcılar hüsrana uğradılar.