Ahmet Varol 

1. Kuluna Kitab’ı indiren ve ona hiç bir çarpıklık koymayan Allah’a hamd olsun.

2. (Onu) katından (gelecek) şiddetli bir azapla uyarması ve salih ameller işleyen mü’minleri kendileri için güzel bir mükafatla müjdelemesi için dosdoğru (bir kitap) olarak (indirdi).

3. Onlar orada sonsuza kadar kalacaklardır.

4. ’Allah çocuk edindi’ diyenleri de uyarması üzere (indirdi).

5. Bu konuda ne onların ne de atalarının bir bilgisi var. Ağızlarından çıkan söz ne kadar büyüktür! Yalandan başka bir şey söylemiyorlar.

6. Demek bu söze inanmayacak olurlarsa, arkalarından üzülerek neredeyse kendini mahvedeceksin.

7. Biz, onların (insanların) hangilerinin daha iyi amel edeceklerini deneyelim diye yeryüzünde olanları onun için bir süs kıldık.

8. Biz elbette onun üzerinde olanları kupkuru bir toprak da yaparız.

9. Yoksa sen Kehf ve Rakim ashabının bizim şaşılacak ayetlerimizden olduklarını mı sandın?

10. ’Ey Rabbimiz! Bize kendi katından bir rahmet ver ve bize işimizde bir başarı hazırla.’

11. Bunun üzerine mağarada nice yıllar onları ağır bir uykuya daldırdık.

12. Sonra iki gruptan hangisinin bekledikleri süreyi iyi hesab ettiğini bilmek (ortaya çıkarmak) için onları uyandırdık.

13. Onlar Rabblerine iman etmiş gençlerdi. Biz de hidayetlerini artırmıştık.

14. ’Bizim Rabbimiz göklerin ve yerin Rabbidir. Biz O’ndan başkasına tapmayacağız. Aksi takdirde, andolsun ki, çok saçma bir söz söylemiş oluruz.

15. İşte şunlar kavmimiz; O’ndan başka ilahlar edindiler. Onlar (tanrıları) hakkında açık bir delil getirmeli değiller mi? Allah’a karşı yalan uydurandan daha zalim kim olabilir?’

16. ’Madem ki onlardan ve Allah’tan başka taptıklarından ayrıldınız, mağaraya sığının ki Rabbiniz size rahmetinden genişlik versin ve işinizde kolaylık hazırlasın.’

17. Güneşin, doğduğunda onların mağaralarının sağ tarafına yöneldiğini battığında da onların sol yanlarını kesip geçtiğini görürsün. Kendileri ise oranın geniş bir yerindedirler. Bu Allah’ın ayetlerindendir. Allah kimi doğru yola iletirse o doğru yoldadır. Kimi de saptırırsa onun için doğru yola iletici bir dost bulamazsın.

18. Sen onları uyanık sanırsın. Oysa onlar uykudadırlar. Biz onları sağ yana ve sol yana çeviririz. Köpekleri de girişte iki kolunu uzatmış (yatmakta)dır. Onların durumlarını görecek olsaydın mutlaka arkanı dönüp kaçardın ve onlardan için korku dolardı.

19. ’Ne kadar kaldığınızı Rabbiniz daha iyi bilir. Şimdi birinizi şu paranızla şehire gönderin. Hangi yiyeceğin daha temiz olduğuna baksın da size ondan bir rızık getirsin. Ancak çok dikkatli davransın da sakın sizi birine sezdirmesin.

20. Çünkü onlar sizi ele geçirirlerse taşa tutarlar veya kendi dinlerine döndürürler. O takdirde asla kurtuluşa eremezsiniz.’

21. ’Mutlaka onların yanlarında bir mescid edineceğiz’ dediler.

22. ’Onların sayılarını Rabbim daha iyi bilir. Pek az kimseden başkası onları bilmez.’ Artık onlar hakkında açık bir tartışmadan başka tartışmaya girme ve onlar hakkında onlardan (kitap ehlinden) kimseye bir şey sorma.

23. ’Bunu ben yarın yapacağım’ deme.

24. ’Umulur ki Rabbim beni bundan daha yakın bir başarıya iletir.’

25. Onlar mağaralarında üç yüz yıl kaldılar ve dokuz (yıl) da kattılar.

26. ’Ne kadar kaldıklarını Allah daha iyi bilir. Göklerin ve yerin gaybı O’nundur. O ne güzel gören ve ne güzel duyandır. Onların O’ndan başka hiçbir dostları yoktur ve O hükmüne kimseyi ortak etmez.’

27. Rabbinin Kitabından sana vahyedileni oku. O’nun sözlerini değiştirecek yoktur. O’ndan başka sığınılacak birini de bulamazsın.

28. Allah’ın rızasını isteyerek sabah ve akşam Rabblerine dua edenlerle beraber sen de sabret. Dünya hayatının süsünü isteyerek gözlerini onlardan ayırma. Kalbini bizi anmaktan alıkoyduğumuz, arzularına uymuş ve işi de aşırılık olan kimseye uyma.

29. ’Hak Rabbinizdendir. Artık isteyen inansın, isteyen inkar etsin.’ Şüphesiz biz zalimlere duvarları kendilerini çepeçevre kuşatacak bir ateş hazırladık. Yardım istediklerinde kendilerine erimiş maden gibi yüzleri kavuran bir su ile kendilerine yardımda bulunulur. O ne kötü bir içecektir! Orası ne kötü bir duraktır.

30. İman edip salih ameller işleyenlere gelince, biz iyi amel edenin ecrini zayi etmeyiz.

31. Onlar için Adn cennetleri vardır. Altlarından ırmaklar akar. Orada altın bileziklerle süslenir ve ince ipekten ve kalın atlastan yeşil elbiseler giyerek tahtlara yaslanırlar. Orası ne güzel bir duraktır.

32. Onlardan birine iki üzüm bağı vermiş, ikisinin de etrafını hurmalarla donatmış, aralarında da ekin bitirmiştik.

33. Her iki bağ da ürününü vermiş ve ondan bir şeyi eksik bırakmamıştı. Aralarından bir de ırmak fışkırtmıştık.

34. ’Ben malca senden daha zengin, adam bakımından da daha güçlüyüm.’

35. ’Bunun asla yok olacağını sanmıyorum.

36. Kıyametin kopacağını da sanmıyorum. Rabbime döndürülsem bile muhakkak bundan daha hayırlı bir sonuç bulacağım.’

37. ’Seni topraktan sonra nutfeden yaratan, sonra da düzgün bir adam kılığına koyan Rabbini inkar mı ettin?

38. Ama, O Allah benim Rabbimdir ve ben Rabbime hiç kimseyi ortak koşmam.

39. ’Maşallah (Allah’ın dilediği olmuş), kuvvet ancak Allah’tandır’ demeli değil miydin? Eğer beni mal ve evlat bakımından senden daha az görüyorsan;

40. Umulur ki Rabbim bana senin bağından daha hayırlısını verir, onun (seninkinin) üzerine de gökten yıldırımlar gönderir ve böylece kaygan bir toprak halini alır.

41. Yahut suyu yerin altına çekilir de onu bir daha ara(yıp bul)maya güç yetiremezsin.’

42. ’Keşke Rabbime hiç kimseyi ortak koşmasaydım’ diyordu.

43. Ona, Allah’tan başka yardım edecek birileri yoktu; kendi kendine de yardım edemedi.

44. İşte burada velayet (dostluk, yardım) Hakk olan Allah’ındır. O’nun vereceği sevap da daha hayırlı, sonuç da daha hayırlıdır.

45. Tıpkı gökten indirdiğimiz bir su gibi ki yerin bitkileri onunla birbirine karışır ve rüzgarların savurduğu çöp kırıntıları haline gelir. Allah her şeye güç yetirendir.

46. Mal ve oğullar dünya hayatının süsüdür. Kalıcı olan iyi davranışlar ise Rabbinin katında sevapça da daha hayırlıdır, umutça da daha hayırlıdır.

47. O gün dağları yürütürüz, yeri dümdüz görürsün, onların hepsini bir yere toplarız ve hiçbirini bırakmayız.

48. Saflar halinde Rabbine sunulurlar. ’Andolsun, sizi ilk kez yarattığımız gibi bize geldiniz. Hayır, sizin için buluşma vakti belirlemeyeceğimizi sanmıştınız (değil mi)?’

49. Kitap (önlerine) konulmuştur. Suçluların onun içindekilerden dolayı korkuya kapıldıklarını görürsün. ’Yazık bize! Bu kitaba da ne oluyor ki, küçük büyük hiçbir şey bırakmayıp saymış’ derler. Yaptıklarını karşılarında bulmuşlardır. Rabbin hiç kimseye haksızlık etmez.

50. ’Adem’e secde edin’ dediğimizde İblis dışında hepsi secde etti. O cinlerdendi, Rabbinin emrinden çıktı. Şimdi siz beni bırakıp da onu ve soyunu dostlar mı ediniyorsunuz? Oysa onlar sizin düşmanlarınızdır. Bu zalimler için ne kötü bir değişmedir.

51. Onları ne göklerin ve yerin yaratılışında, ne de kendilerinin yaratılışında hazır bulundurdum. Ben saptırıcıları yardımcı da edinmedim.

52. ’Benim ortaklarım olduklarını sandıklarınızı çağırın’ der. Onları çağırırlar ama cevap vermezler. Biz aralarına bir uçurum koymuşuzdur.

53. Suçlular ateşi görürler ve onun içine kendilerinin düşeceklerini anlarlar. Fakat ondan kaçacak bir yer de bulamazlar.

54. Andolsun, insanlara bu Kur’an’da her tür örneği çeşitli şekillerde açıkladık. Ama insan her şeyden daha çok tartışmacıdır.

55. İnsanları, kendilerine hidayet geldiğinde iman etmekten ve Rablerinden bağışlanma dilemekten alıkoyan; öncekilerin başına gelenlerin kendilerinin de başlarına gelmesi(ni) veya azabın göz göre göre kendilerine ulaşması(nı beklemeleri)nden başka bir şey değildir.

56. Biz peygamberleri ancak müjdeleyici ve uyarıcı olarak göndeririz. İnkar edenler ise hakkı batılla ortadan kaldırmak için mücadele ediyorlar. Ayetlerimi ve uyarıldıkları şeyi de alaya alıyorlar.

57. Kendisine Rabbinin ayetleri hatırlatıldığı halde onlardan yüz çeviren ve ellerinin önceden işlediğini unutandan daha zalim kim olabilir? Biz, onu anlamamaları için kalplerinin üstüne örtüler kulaklarına da bir ağırlık koyduk. Sen onları doğru yola çağırsan da bu durumda asla doğru yola gelmezler.

58. Rabbin bağışlayıcı, rahmet sahibidir. Onları yaptıklarından dolayı hemen hesaba çekecek olsaydı onlara azabı çabuklaştırırdı. Hayır; onlar için vaadedilen bir vakit vardır ki ondan kaçacak bir yer bulamazlar.

59. İşte şu kasabaları zulmettikleri zaman helak ettik ve onların helakleri için bir vakit belirledik.

60. ’İki denizin birleştiği yere varıncaya kadar devam edecek yahut uzun zamanlar yürüyeceğim’ demişti.

61. Böylece iki (deniz)in birleştiği yere vardıklarında balıklarını unuttular. O da denizde bir delik (menfez) bulup yolunu tuttu.

62. ’Azığımızı getir. Andolsun, bu yolculuğumuzdan dolayı yorgun düştük.’

63. ’Gördün mü! Biz o kayaya çekildiğimizde ben balığı unutmuşum. Bana onu hatırlamamı şeytandan başkası unutturmamıştır. O da şaşılacak bir şekilde denizde yolunu tuttu.’

64. ’İşte bizim aradığımız da buydu’ dedi. Böylece izlerini takib ederek geri döndüler.

65. Derken kullarımızdan kendisine katımızdan bir rahmet verdiğimiz ve tarafımızdan bir ilim öğrettiğimiz bir kulumuzu buldular.

66. ’Doğruya iletici (bilgi) olarak sana öğretilenlerden bana da öğretmen için sana uyabilir miyim?’

67. ’Doğrusu sen benimle sabretmeye güç yetiremezsin.

68. Özünü etraflıca kavrayamadığın bir şeye nasıl sabredebilirsin?’

69. ’İnşallah beni sabırlı bulacaksın ve hiçbir işte sana karşı gelmeyeceğim.’

70. ’Eğer bana uyarsan ben ondan sana söz edinceye kadar bana bir şey hakkında soru sorma.’

71. ’Sen içindekileri boğmak için mi bunu deldin? Andolsun şaşılacak bir şey yaptın!’ dedi.

72. ’Ben, sen benimle sabretmeye güç yetiremezsin, dememiş miydim?’ dedi.

73. ’Unuttuğum şeyden dolayı beni sorguya çekme ve bu işimden dolayı bana zorluk çıkarma!’

74. ’Bir can karşılığı olmaksızın suçsuz bir canı öldürdün mü? Doğrusu çok çirkin bir şey yaptın!’ dedi.

75. ’Ben, sen benimle sabretmeye güç yetiremezsin, dememiş miydim?’ dedi.

76. ’Bundan sonra sana bir şey sorarsam artık benimle arkadaşlık etme. Benim tarafımdan (benden ayrılmak konusunda) mazerete sahip olursun.’

77. ’İsteseydin onun karşılığında bir ücret alırdın.’

78. ’İşte bu benimle senin aranda ayrılma (vakti)dir. Haklarında sabır gösteremediğin şeylerin yorumlarını sana bildireceğim.

79. Gemi, denizde çalışan birtakım yoksullara aitti. Ben onu kusurlu yapmak istedim. (Çünkü) arkalarında her (sağlam) gemiyi zorla alan bir kral vardı.

80. Onun anne babası mü’min kimselerdi. Biz onun onları taşkınlığa ve küfre sürükleyeceğinden korktuk.

81. Böylece Rablerinin onun yerine kendilerine temizlikte daha hayırlı ve merhamette daha yakın birini vermesini istedik.

82. O şehirdeki iki yetim çocuğa aitti ve altında onlara ait bir hazine vardı. Babaları da salih biriydi. Rabbin onların erginlik çağlarına ermelerini ve Rabbinden bir rahmet olarak hazinelerini çıkarmalarını diledi. Ben bunu kendi görüşümle yapmadım. Haklarında sabır gösteremediğin şeylerin yorumları (iç yüzleri) işte budur.

83. ’Ben size ondan bir haber okuyacağım.’

84. Gerçekten biz onu yeryüzünde güçlü bir iktidar sahibi kılmış ve ona her şeyden bir yol vermiştik.

85. O da bir yol tuttu.

86. ’Ey Zulkarneyn! Onlara ya azap edersin, ya da haklarında güzel davranırsın.

87. ’Kim zulmederse ona azab edeceğiz. Sonra Rabbine döndürülür O da onu görülmemiş azapla azablandırır.

88. Ancak kim iman eder ve salih amel işlerse ona en güzel karşılık vardır. Buyruğumuzdan da ona kolay olanı söyleyeceğiz.

89. Sonra yine bir yol tuttu.

90. Nihayet güneşin doğduğu yere ulaşınca onu, kendilerine güneşe karşı bir siper yapmadığımız bir kavmin üzerine doğar gördü.

91. İşte böyle. Biz, onun yanında ne tür bilgi ve tecrübe varsa (ilmimizle) kuşatmıştık.

92. Sonra yine bir yol tuttu.

93. Nihayet iki seddin arasına ulaştığında onların önünde neredeyse hiçbir söz anlamayan bir kavim buldu.

94. ’Ey Zulkarneyn! Doğrusu Ye’cuc ve Me’cuc (bu) yerde bozgunculuk etmektedirler. Onlarla bizim aramızda bir set yapman için sana bir vergi verelim mi?’

95. ’Rabbimin beni içinde bulundurduğu güç (ve nimet) daha hayırlıdır. Bana (bedensel) güçle yardım edin sizinle onların arasına kuvvetli bir engel yapayım.

96. ’Bana erimiş bakır getirin üzerine dökeyim’ dedi.

97. Böylece onlar (Ye’cuc ve Me’cuc) ne onu aşmaya ne de delmeye güç yetirebildiler.

98. ’Bu, Rabbimden bir rahmettir. Rabbimin vaadi geldiğinde onu dümdüz eder. Rabbimin vaadi haktır.’

99. O gün onları birbirleri içinde dalgalanır halde bırakırız. Sur’a da üflenir ve artık onların tümünü biraraya toplarız.

100. O gün cehennemi kâfirlere (açık) bir sunuşla sunarız.

101. Onlar ki gözleri benim zikrime karşı perde içindeydi ve (Kur’an’ı) dinlemeye katlanamıyorlardı.

102. İnkar edenler beni bırakıp da kullarımı kendilerine dostlar (veliler) edineceklerini mi sandılar? Biz cehennemi kâfirler için konak olarak hazırladık.

103. ’Ameller bakımından en çok ziyana uğrayacakları size haber verelim mi?

104. Onlar, dünya hayatında(ki) bütün çabaları boşa gittiği halde kendilerinin iyi iş yaptıklarını sanırlar.

105. İşte onlar Rablerinin ayetlerini ve O’na kavuşmayı inkar eden ve bu yüzden amelleri boşa gidenlerdir. Artık kıyamet günü onlar için bir tartı tutmayız.

106. İşte, inkar ettikleri ve ayetlerimi ve peygamberlerimi alaya aldıkları için onların cezaları cehennemdir.

107. İman edip salih ameller işleyenlerin konakları ise Firdevs cennetleridir.

108. Orada sonsuza kadar kalacaklardır. Oradan ayrılmak da istemezler.

109. ’Rabbimin sözleri(ni yazmak) için deniz mürekkep olsa, bir o kadarını daha destek olarak getirsek Rabbimin sözleri bitmeden deniz biter.’

110. ’Ben ancak sizin gibi bir insanım. Bana sizin ilahınızın tek ilah olduğu vahyolunuyor. Artık kim Rabbine kavuşmayı umuyorsa salih amel işlesin ve Rabbine olan ibadetine kimseyi ortak tutmasın.’